Zamek w Dunajowie (nieistniejący)

Lokalizacja zamku w Dunajowie na wojskowej mapie Friedricha Miega z roku 1787
Państwo	Austro-Węgry
Miejscowość	Dunajów
Typ budynku	zamek
Ukończenie budowy	1420
Zniszczono	XIX w.
Pierwszy właściciel	Jan Rzeszowski
Położenie na mapie obwodu lwowskiego Zamek w Dunajowie (nieistniejący)
Położenie na mapie Ukrainy Zamek w Dunajowie (nieistniejący)
49°37′00″N 24°49′25″E/49,616667 24,823611

Zamek w Dunajowie – utracony zamek zbudowany w 1420 przez Jana Rzeszowskiego, biskupa halickiego. Miejsce kilkuletniego internowania arcybiskupa Wacława Hieronima Sierakowskiego przez władze austriackie^[1].

Od 1451 był rezydencją Grzegorza z Sanoka. W 1476 zamek wytrzymał pamiętne oblężenie przez Turków^[1].

W dunajowiskim zamku przez kilka lat internowany był przez rząd austriacki Wacław Hieronim Sierakowski, arcybiskup wraz z całą kapitułą lwowską, który dla pomieszczenia kanoników kazał wybudować oficynę, istniejącą do końca XIX w.^[1]. Biskup wyremontował również wnętrze budynku zamkowego, aby uczynić go odpowiednim na mieszkanie księcia kościoła^[1]. Malowidła i freski na ścianach i sufitach pierwszego piętra zachowały się do końca XIX w.^[1]. Wyposażona została również kaplica znajdująca się na I piętrze w jednym ze skrzydeł pałacowych^[1]. Zasługa utrzymania w dobrym stanie zamku należy się Witalisowi Przysieckiemu, który ocalił także od zagłady stare dokumenty znajdujące się w bibliotece zamkowej^[1].

Obiekt należący do arcybiskupstwa nie był zbyt często odwiedzany przez swoich właścicieli^[2], ponieważ leżał w miejscu odległym od Lwowa, nieprzystępnym z powodu kilometrowej odległości od gościńca bitego^[1]. Biskupi mieli bliżej wspaniałe i wygodne miejsce do spędzania wolnego czasu^[2] mianowicie pałac w Obroszynie koło Gródka^[1].

Obronny zamek był budowlą powstałą na planie kwadratu^[1], posiadającą jednokondygnacyjny budynek mieszkalny, dość długi i wąski z dwoma ku dziedzińcowi występującymi skrzydłami^[1]. Zamek był z trzech stron oblany wodą z sąsiadujących z nim szerokich i bagnistych stawów^[1]. Mury z tych stron były cienkie i postawione bardziej jako zapora przed wezbranymi wiosennymi wodami, które mogłyby zalać dziedziniec zamkowy, w czasie wiosennych roztopów, niż do obrony^[1]. Szerokość stawów była tak znaczna, że nawet armatnie pociski, wystrzeliwane od brzegu stawu, nie zdołały dosięgnąć murów zamku^[1]. Wjazd do zamku prowadził od strony wschodniej i broniony był przez wał i fosę^[1]. Z tej też strony zamek dotykał miasteczka, które umocnione było przez dwa wały i dwie fosy. Ślady murów, wałów i fos zachowały się do końca XIX w.^[1]

• Pałac w Obroszynie

• Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. II, Warszawa, 1880–1902, s. 224-225.

• Dunajów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 224 .
• Zamek w Dunajowie