Emmanuel Macron (2024) | |
Pełne imię i nazwisko |
Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
21 grudnia 1977 |
Prezydent Republiki Francuskiej | |
Okres |
od 14 maja 2017 |
Przynależność polityczna | |
Pierwsza dama | |
Poprzednik | |
Współksiążę Andory | |
Okres |
od 14 maja 2017 |
Poprzednik | |
Minister gospodarki, przemysłu i cyfryzacji Francji | |
Okres |
od 25 sierpnia 2014 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
ⓘEmmanuel Jean-Michel Frédéric Macron (wym. [emanɥɛl makʁɔ̃]]; ur. 21 grudnia 1977 w Amiens[1]) – francuski polityk, urzędnik państwowy i bankowiec. Minister gospodarki, przemysłu i cyfryzacji w latach 2014–2016, od 2017 prezydent Republiki Francuskiej i z urzędu współksiążę Andory.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wykształcenie
[edytuj | edytuj kod]Kształcił się w jezuickim liceum w Amiens, następnie w paryskiej szkole średniej Lycée Henri-IV[2]. Uzyskał dyplom DEA z zakresu filozofii na Université de Paris X, został także absolwentem Instytutu Nauk Politycznych w Paryżu oraz École nationale d’administration[1]. W latach 1999–2001 był asystentem filozofa Paula Ricœura[2] i współpracował przy wydaniu jego książki La Mémoire, l’histoire, l’oubli. Przez dziesięć lat uczył się gry na fortepianie[3].
Działalność zawodowa i polityczna do 2017
[edytuj | edytuj kod]Po ukończeniu studiów został członkiem korpusu inspektorów finansowych w ramach Inspection générale des finances, państwowej służby zajmującej się audytem i kontrolą[1]. Od 2006 do 2009 był członkiem Partii Socjalistycznej[4]. W 2007 został zastępcą referenta komisji kierowanej przez Jacques’a Attali i zajmującej się kwestią wzrostu gospodarczego Francji[2]. W 2008 przeszedł do pracy w bankowości inwestycyjnej w (kontrolowanym przez rodzinę Rothschildów) Rothschild & Cie Banque, gdzie był zatrudniony do 2012[1]. Zajmował się w szczególności zakupem przez szwajcarskie przedsiębiorstwo Nestlé filii koncernu Pfizer o wartości ponad 9 miliardów euro[5].
W latach 2012–2014 pełnił funkcję zastępcy sekretarza generalnego Pałacu Elizejskiego w administracji prezydenta François Hollande’a[5]. 26 sierpnia 2014 objął stanowisko ministra gospodarki, przemysłu i cyfryzacji w rządzie Manuela Vallsa, zastępując Arnauda Montebourga[6]. W trakcie urzędowania popadł w spory z działaczami związków zawodowych[7]. Jednocześnie zyskał osobistą popularność, zaczął być uwzględniany w sondażach przeprowadzanych na potrzeby wyborów prezydenckich w 2017. W kwietniu 2016 założył własny ruch polityczny pod nazwą En Marche!, pozycjonując go jako ugrupowanie niebędące ani lewicą, ani prawicą[8]. Jego polityczne zaangażowanie zostało w lipcu tegoż roku publicznie skrytykowane przez prezydenta[9]. 30 sierpnia Emmanuel Macron odszedł z urzędu ministra[7]
Wybory i prezydentura
[edytuj | edytuj kod]Wraz z odejściem z rządu zadeklarował start w wyborach prezydenckich w 2017 jako kandydat niezależny, odmawiając udziału w prawyborach zorganizowanych przez socjalistów, w których ostatecznie zwyciężył Benoît Hamon[10]. Poparcie dla jego kandydatury wyrazili politycy z różnych stron sceny politycznej, między innymi François Bayrou, Daniel Cohn-Bendit, Bertrand Delanoë, Bernard Kouchner, Dominique Perben[11] i Manuel Valls[12].
W pierwszej turze wyborów 23 kwietnia 2017 otrzymał 8,7 miliona głosów (24,01%), zajmując 1. miejsce spośród 11 pretendentów[13]. Przeszedł do drugiej tury razem z eurosceptyczną kandydatką Marine Le Pen z Frontu Narodowego, która uzyskała poparcie na poziomie 21,30%[13]. Bezpośrednio po ogłoszeniu sondażowych wyników głosowania poparcie dla niego zadeklarowali François Fillon (zajął 3. miejsce) oraz Benoît Hamon (zajął 5. miejsce)[14]. W drugiej turze wyborów 7 maja 2017 otrzymał 20,7 miliona głosów (66,10%), wygrywając tym samym wybory[15] i stając się najmłodszą osobą wybraną na ten urząd[16]. Dzień po wyborach ustąpił z funkcji przewodniczącego swojego ugrupowania[17].
14 maja 2017 Emmanuel Macron został zaprzysiężony na prezydenta Republiki Francuskiej[18]. Następnego dnia powołał na urząd premiera Édouarda Philippe’a z partii Republikanie[19], a także udał się z pierwszą wizytą zagraniczną do Berlina, gdzie spotkał się z kanclerz Niemiec Angelą Merkel[20][21]. W lipcu 2020 na nowego premiera wyznaczył Jeana Castex[22].
W marcu 2022 Emmanuel Macron oficjalnie ogłosił, że będzie ubiegał się o reelekcję w kwietniowych wyborach prezydenckich[23]. W pierwszej turze wyborów z 10 kwietnia 2022 otrzymał 9,8 miliona głosów (27,85%), zajmując 1. miejsce spośród 12 kandydatów[24]. Przeszedł do drugiej tury, w której jego konkurentką została ponownie Marine Le Pen (która uzyskała poparcie na poziomie 23,15%)[24]. Spośród innych kandydatów poparcie dla niego zadeklarowali Valérie Pécresse, Yannick Jadot i Anne Hidalgo[25]. W drugiej turze wyborów z 24 kwietnia 2022 Emmanuel Macron został większością głosów wybrany na drugą kadencję, otrzymując 18,8 miliona głosów (58,54%)[26]. 7 maja 2022 został zaprzysiężony na drugą kadencję[27]. W jej trakcie powoływał kolejnych premierów: Élisabeth Borne[28] i Gabriela Attala[29].
We wrześniu 2022 prezydenckie ugrupowanie LREM zmieniło nazwę na Renaissance, a Emmanuel Macron został jego honorowym przewodniczącym[30]. 9 czerwca 2024, po podaniu sondażowych wyników wyborów europejskich wskazujących na słaby wynik jego formacji, ogłosił rozwiązanie Zgromadzenia Narodowego i zarządzenie przedterminowych wyborów parlamentarnych[31] (na 30 czerwca i 7 lipca). Najwięcej mandatów poselskich zdobyła koalicja lewicy, jednak żadne ze środowisk politycznych nie uzyskało większości w niższej izbie parlamentu. Emmanuel Macron odmówił powołania na premiera paryskiej urzędniczki Lucie Castets, której nominacji domagała się lewica[32]. Ostatecznie funkcję tę we wrześniu 2024 powierzył należącemu do Republikanów Michelowi Barnierowi[33].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jest synem profesora neurologii Jeana-Michela Macrona (ur. 1950)[34][35] i lekarki Françoise Noguès (ur. 1950). 20 października 2007 ożenił się z Brigitte Trogneux, która była jego nauczycielką w liceum jezuickim[36][37]. Emmanuel Macron poznał ją w wieku 15 lat, gdy ona miała 39 lat. Rok później zaczął się ich romans. Brigitte Trogneux była w tym czasie zamężna (rozwiodła się w 2006) i wychowywała trójkę dzieci[38].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Emmanuel Macron: Révolution. Paryż: XO Éditions, 2016, s. 270. ISBN 978-2-84563-966-9.
- Emmanuel Macron: Macron par Macron. Paryż: Éditions de l’Aube, 2017, s. 152. ISBN 978-2-8159-2484-9.
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Ordery i odznaczenia
- Wielki Mistrz Legii Honorowej (2017, ex officio)
- Wielki Mistrz Narodowego Orderu Zasługi (2017, ex officio)
- Wielki Oficer Orderu Krzyża Południa (Brazylia, 2012)[39]
- Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego (Wielka Brytania, 2014)[40]
- Wstęga Orderu Orła Azteckiego (Meksyk, 2016)[41]
- Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja, 2017)
- Order Republiki (Tunezja, 2018)[42]
- Order Słonia (Dania, 2018)[43]
- Krzyż Wielki Orderu Białej Róży (Finlandia, 2018)[44]
- Krzyż Wielki Orderu Narodowego Lwa (Senegal, 2018)
- Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia, 2018)
- Wielki Oficer Orderu Narodowego (Wybrzeże Kości Słoniowej, 2019)[45]
- Kawaler Krzyża Wielkiego Udekorowany Wielką Wstęgą Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (Włochy, 2021)[46]
- Order Zajeda (Zjednoczone Emiraty Arabskie, 2022)[47]
- Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania, 2023)[48]
- Order Królewski Serafinów (Szwecja, 2024)[49]
- Order Republiki (Mołdawia, 2024)[50]
- Nagrody i wyróżnienia
- Nagroda Karola Wielkiego (2018)[51].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Emmanuel Macron. gouvernement.fr. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
- ↑ a b c Emmanuel Macron, un ex-banquier touche-à-tout à Bercy. france24.com, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
- ↑ Laura Boudoux: 5 choses à savoir sur Emmanuel Macron, le benjamin du gouvernement. elle.fr, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
- ↑ Emmanuel Macron n’est plus encarté au Parti socialiste. lefigaro.fr, 18 lutego 2015. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
- ↑ a b Renée Kaplan: Who is the hot new Economy Minister who may mark a turning point in Hollande’s presidency?. liberation.fr, 2 września 2014. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
- ↑ Sylvie Corbet, Elaine Ganley: French gov’t reshuffle expels dissident ministers. yahoo.com, 26 sierpnia 2014. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
- ↑ a b Macron quits to clear way for French presidential bid. bbc.com, 30 sierpnia 2016. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
- ↑ Emile Chabal, Michael C. Behrent: Between neo-liberalism and the nation: France’s political landscape in 2022. tandfonline.com, 9 listopada 2022. [dostęp 2024-09-25]. (ang.).
- ↑ France elections: Hollande slaps down ambitious minister Macron. bbc.com, 14 lipca 2016. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
- ↑ Piotr Moszyński: Benoit Hamon oficjalnym kandydatem francuskich socjalistów na prezydenta, ale czy ma jakiekolwiek szanse w pierwszej turze?. wyborcza.pl, 30 stycznia 2017. [dostęp 2021-04-24].
- ↑ Qui sont les soutiens du candidat Macron?. lemonde.fr, 28 lutego 2017. [dostęp 2017-04-19]. (fr.).
- ↑ Manuel Valls: „Je voterai Emmanuel Macron”. lepoint.fr, 29 marca 2017. [dostęp 2017-04-19]. (fr.).
- ↑ a b Election présidentielle 2017: Résultats au 1er tour. interieur.gouv.fr. [dostęp 2017-04-24]. (fr.).
- ↑ Macron zyskuje kolejne głosy poparcia. „Wybór jest oczywisty”. wprost.pl, 24 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-24].
- ↑ Election présidentielle 2017: Résultats au 2d tour. interieur.gouv.fr. [dostęp 2022-04-25]. (fr.).
- ↑ Emmanuel Macron wygrywa wybory we Francji. Będzie najmłodszym prezydentem. gazeta.pl, 7 maja 2017. [dostęp 2017-05-08].
- ↑ En Marche! devient La République en Marche: Catherine Barbaroux nommée présidente par intérim. huffingtonpost.fr, 8 maja 2017. [dostęp 2017-05-15]. (fr.).
- ↑ Emmanuel Macron przejmuje władzę. rp.pl, 14 maja 2017. [dostęp 2017-05-14].
- ↑ Édouard Philippe, le député-maire Les Républicains du Havre, est nommé Premier ministre. francetvinfo.fr, 15 maja 2017. [dostęp 2022-04-11]. (fr.).
- ↑ Edouard Philippe, le député-maire Les Républicains du Havre, est nommé Premier ministre. francetvinfo.fr, 15 maja 2017. [dostęp 2017-05-15]. (fr.).
- ↑ Macron u Merkel, rozmowy o Unii. „Najpierw musimy ustalić, co chcemy reformować”. tvn24.pl, 15 maja 2017. [dostęp 2017-05-15].
- ↑ France: Jean Castex nommé Premier ministre. reuters.com, 3 lipca 2020. [dostęp 2024-09-25]. (fr.).
- ↑ Emmanuel Macron ogłosił swój start w wyborach prezydenckich i walkę o drugą kadencję. pap.pl, 3 marca 2022. [dostęp 2022-03-12].
- ↑ a b Annonce par Laurent Fabius, Président du Conseil constitutionnel, des résultats officiels du premier tour de l’élection présidentielle. conseil-constitutionnel.fr, 13 kwietnia 2022. [dostęp 2022-04-25]. (fr.).
- ↑ Pécresse, Jadot, Roussel et Hidalgo appellent à voter Macron pour faire barrage à Le Pen. nouvelobs.com, 10 kwietnia 2022. [dostęp 2022-04-25]. (fr.).
- ↑ Résultats de la présidentielle 2022: Emmanuel Macron est réélu. vie-publique.fr, 25 kwietnia 2022. [dostęp 2022-04-25]. (fr.).
- ↑ Emmanuel Macron zaprzysiężony na drugą kadencję. tvn24.pl, 7 maja 2022. [dostęp 2022-05-07].
- ↑ Élisabeth Borne nommée Première ministre. gouvernement.fr, 16 maja 2022. [dostęp 2024-09-25]. (fr.).
- ↑ Francja ma nowego premiera. Gabriel Attal najmłodszym szefem rządu w historii kraju. bankier.pl, 9 stycznia 2024. [dostęp 2024-09-25].
- ↑ LREM devient officiellement le parti Renaissance. tf1info.fr, 17 września 2022. [dostęp 2022-09-18]. (fr.).
- ↑ Prezydent Francji rozwiązuje parlament i ogłasza nowe wybory. pap.pl, 9 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-09].
- ↑ Grégoire Poussielgue: Nouveau gouvernement: Emmanuel Macron refuse de nommer Lucie Castets et lance de nouvelles consultations. lesechos.fr, 26 sierpnia 2024. [dostęp 2024-09-25]. (fr.).
- ↑ Le Président de la République a nommé Monsieur Michel Barnier Premier ministre. elysee.fr, 5 września 2024. [dostęp 2024-09-25]. (fr.).
- ↑ Cédric Rémia: Qui est Jean-Michel, le père (très discret) d’Emmanuel Macron?. programme-tv.net, 28 kwietnia 2017. [dostęp 2019-06-16]. (fr.).
- ↑ Emmanuel Macron, un Amiénois à l’Élysée – Le Courrier Picard. courrier-picard.fr, 16 maja 2012. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
- ↑ On ma lat 39, ona 64. Poznaj Brigitte Trogneux, kandydatkę na pierwszą damę Francji. dziennik.pl, 24 kwietnia 2017. [dostęp 2017-05-05].
- ↑ Emmanuel Macron: The new French minister of the economy. cosmopolis.ch, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
- ↑ Emmanuel Macron’s relationship with Brigitte Trogneux began with ‘kiss on cheek’ when he was 16. independent.co.uk, 1 maja 2017. [dostęp 2017-05-03]. (ang.).
- ↑ DECRETO S/Nº, DE 09/12/2012. sintese.com, 19 grudnia 2012. [dostęp 2019-06-16]. (port.).
- ↑ Honorary awards. service.gov.uk. [dostęp 2019-06-16]. (ang.).
- ↑ ACUERDO por el que se otorga la Condecoración de la Orden Mexicana del Águila Azteca a treinta y un ciudadanos de la República Francesaf. dof.gob.mx, 26 września 2016. [dostęp 2024-03-20]. (hiszp.).
- ↑ En photos, les moments forts de la visite de Macron à Tunis. leaders.com.tn, 1 lutego 2018. [dostęp 2019-06-16]. (fr.).
- ↑ Modtagere af danske dekorationer. kongehuset.dk. [dostęp 2019-06-16]. (duń.).
- ↑ Suomen Valkoisen Ruusun ritarikunnan suurristin ketjuineen ulkomaalaiset saajat. ritarikunnat.fi. [dostęp 2019-06-16]. (fiń.).
- ↑ Le président Emmanuel Macron élevé dans la dignité de grand croix de l’ordre national. faapa.info, 23 grudnia 2019. [dostęp 2024-03-20]. (fr.).
- ↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana decorato di Gran Cordone. quirinale.it, 1 lipca 2021. [dostęp 2024-03-20]. (wł.).
- ↑ UAE President Meets Macron in Paris. aawsat.com, 18 lipca 2022. [dostęp 2024-03-20]. (ang.).
- ↑ Sonia Ouadhi: Charles III à Paris: cette grande décision prise pour protéger Brigitte Macron (ZAPTV). voici.fr, 20 września 2023. [dostęp 2024-03-20]. (fr.).
- ↑ Statsbesök från Frankrike. kungahuset.se, 31 stycznia 2024. [dostęp 2024-03-20]. (szw.).
- ↑ Diana Latiș: Emmanuel Macron, decorat cu „Ordinul Republicii” de către Maia Sandu. agora.md, 7 marca 2024. [dostęp 2024-03-20]. (rum.).
- ↑ Emmanuel Macron laureatem Nagrody Karola Wielkiego. wiez.pl, 10 maja 2018. [dostęp 2018-05-11].
- ISNI: 0000000436934614
- VIAF: 310657401
- LCCN: no2016079396
- GND: 1089164025
- NDL: 001274080
- LIBRIS: bnbfs51w8vx9bssj
- BnF: 17020443x
- SUDOC: 180023187
- SBN: UBOV441245
- NKC: jo2018995932
- BNE: XX5704731
- NTA: 410950246
- BIBSYS: 1542227325980
- CiNii: DA19111721
- PLWABN: 9810546819605606
- NUKAT: n2017163906
- J9U: 987008144780605171
- CANTIC: a19530043
- LNB: 000252089
- CONOR: 317006947
- BLBNB: 001493158
- KRNLK: KAC201812962
- LIH: LNB:DC6F;=nw