Zobacz też: inne znaczenia. Na tę stronę wskazuje także przekierowanie „Fr”. Zobacz też: Inne znaczenia tego skrótu.

Frans

– ← frans → rad
Cs ↑ Fr ↓ Uue 87 Fr
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.	frans, Fr, 87 (łac. francium)
Grupa, okres, blok	1 (IA), 7, s
Stopień utlenienia	I
Właściwości metaliczne	metal alkaliczny
Właściwości tlenków	silnie zasadowy?
Masa atomowa	[223][2][a]
Stan skupienia	stały?
Gęstość	1870 kg/m³
Temperatura topnienia	ok. 21 °C[1]
Numer CAS	7440-73-5
PubChem	6328145
Właściwości atomowe Promień • walencyjny • van der Waalsa 260 pm 348 pm Konfiguracja elektronowa [Rn]7s1 Zapełnienie powłok 2, 8, 18, 32, 18, 8, 1 (wizualizacja powłok) Elektroujemność • w skali Paulinga • w skali Allreda 0,7 0,86 Potencjały jonizacyjne I 380 kJ/mol
Właściwości fizyczne Ciepło parowania ~2 kJ/mol Ciepło topnienia ~65 kJ/mol Przewodność cieplna 15 W/(m·K) Układ krystalograficzny regularny przestrzennie centrowany
Najbardziej stabilne izotopy izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r. 212Fr {syn.} 20 min w.e. α 5,070 6,529 212Ra 208At 221Fr {syn.} 4,8 min α 6,457 217At 222Fr {syn.} 14,2 min β− 2,033 222Ra 223Fr ślady 21,8 min β− α 1,149 5,430 223Ra 219At
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne.
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Frans (Fr, łac. francium) – pierwiastek chemiczny, przypuszczalnie najaktywniejszy metal alkaliczny, dawniej znany jako eka-cez lub aktyn-K^[3].

Nazwa pochodzi od nazwy państwa – Francji. Odkryty w produktach rozpadu uranu-235^[4] w 1939 roku we Francji przez Marguerite Perey^[5].

Frans to radioaktywny metal alkaliczny. Ostatnie badania wykazują, że jego aktywność chemiczna jest mniejsza niż aktywność cezu i jest podobna do aktywności rubidu^{[potrzebny przypis]}. Frans reaguje gwałtownie z wodą i kwasami (podobnie jak inne metale alkaliczne).^{[potrzebny przypis]}

Kationy Fr⁺ powinny należeć do V grupy analitycznej kationów i być bezbarwne, jak wskazywałoby prawo okresowości.

Przeprowadzono pewną liczbę badań z pojedynczymi atomami fransu, ale do dziś nikt nie otrzymał wagowo uchwytnej ilości tego pierwiastka ani jego związków.^{[potrzebny przypis]}

Frans nie ma stabilnych izotopów. Standardowa masa atomowa nie może być podana, dlatego wymienia się masę atomową najtrwalszego izotopu.

Uwagi

• Wartości oznaczone # nie pochodzą dokładnie z danych doświadczalnych, ale w większości odzwierciedlają rzeczywistość.
• Masy izotopów pochodzą z Ame2003 Atomic Mass Evaluation; G. Audi, A.H. Wapstra, C. Thibault, J. Blachot and O. Bersillon in Nuclear Physics A729 (2003).
• Masy izotopów pochodzą również z Atomic weights of the elements. Review 2000 (IUPAC Technical Report). Pure Appl. Chem. Vol. 75, No. 6, s. 683-800, (2003) i Atomic Weights Revised (2005). [zarchiwizowane z tego adresu].
• Okres połowicznego rozpadu, spin oraz izomery izotopów z:
  • Audi, Bersillon, Blachot, Wapstra. The Nubase2003 evaluation of nuclear and decay properties, Nuc. Phys. A 729, s. 3–128 (2003).
  • National Nuclear Data Center, Brookhaven National Laboratory. Information extracted from the NuDat 2.1 database (retrieved Sept. 2005).
  • David R. Lide (ed.), Norman E. Holden in CRC Handbook of Chemistry and Physics, 85th Edition, online version. CRC Press. Boca Raton, Florida (2005). Section 11, Table of the Isotopes.