Kodeks 0183

Kodeks 0183 (GA), tekst 1 Tes 3,6-9.
Data powstania	VII wiek
Rodzaj	Kodeks majuskułowy
Numer	0183
Zawartość	1. List do Tesaloniczan †
Język	grecki
Rozmiary	26 × 16 cm
Typ tekstu	tekst aleksandryjski
Kategoria	III
Miejsce przechowywania	Austriacka Biblioteka Narodowa

Kodeks 0183 (Gregory-Aland no. 0183) – grecki kodeks uncjalny Nowego Testamentu na pergaminie, paleograficznie datowany jest na VII wiek. Przechowywany jest w Wiedniu. Do czasów współczesnych zachowała się jedna karta kodeksu (we fragmentarycznym stanie). Jest cytowany w krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu.

Do dnia dzisiejszego zachowały się fragmenty jednej karty kodeksu, z tekstem 1. Listu do Tesaloniczan 3,6-9; 4,1-5. Według rekonstrukcji karta kodeksu miała rozmiary 26 na 16 cm^[1][2] . Pergamin ma ciemną barwę, zachował się w tak słabej kondycji, że Karl Wessely nie był w stanie ustalić, która strona pergaminu stanowiła stronę wewnętrzną skóry zwierzęcia, a która zewnętrzną. Stanley i Wendy Porterowie również nie byli w stanie tego określić^[3].

Tekst pisany jest jedną kolumną na stronę, w 28 linijkach w kolumnie^[1][2] . W jednej linijce mieści się 26–31 liter. Marginesy mają około 1 cm szerokości. Litery bardzo się różnią pod względem szerokości, tau i nu są bardzo szerokie, natomiast epsilon i sigma są bardzo wąskie. Litera fi jest wielka. Dolne, poziome kreski takich liter jak iota, mi oraz delta są często z sobą połączone. Pismo nosi cechy majuskuły aleksandryjskiej (albo koptyjskiej). Stosowana jest punktacja^[3]. Niektóre znaki diakrytyczne stosowane we fragmencie są niezrozumiałe dla paleografów^[4].

Skryba popełnia błąd itacyzmu, nie stosuje iota adscriptum^[5]. Nomina sacra (imiona święte) pisane są skrótami (ΘΥ, ΘΝ, ΚΥ, ΙΥ)^[4].

Tekst fragmentu reprezentuje aleksandryjską tradycję tekstualną. Kurt Aland zaklasyfikował go do kategorii III. Tekst zawiera unikalne opuszczenia niektórych słów^[1]. Do III kategorii należą rękopisy ważne dla poznania historii tekstu Nowego Testamentu^[6].

W linijkach 4, 5 i 6 strony recto fragment stosuje zaimki w drugiej osobie, a nie w pierwszej. W 8 linijce stosuje wariant θλιψει (ucisku) zamiast θλιψει ημων (ucisku naszego). Wariant nie został odnotowany w wydaniach Nestle-Alanda^[7]. Na stronie verso, w linijce 7, przekazuje wariant krótszy θελημα θεου (wola Boga) zamiast wariantu z rodzajnikiem θελημα του θεου (wola Boga). Wariant nie został odnotowany w wydaniu Nestle-Alanda^[7].

Rękopis był poprawiany przez późniejszego korektora^[3].

Paleografowie datują rękopis na VII wiek (Haelst, Aland, Porterowie)^[3]. Jest to też oficjalna data szacowana przez INTF^[2] . Prawdopodobnie powstał w Egipcie. Dokładna historia rękopisu nie jest znana. Karl Wessely, austriacki paleograf, przypuszczał, że pochodzi z Fajum^[3].

Faksymile kodeksu opublikował Karl Wessely w 1912 roku^[8]. Wessely nie odczytał wszystkich liter fragmentu^[4]. Porterowie w 2008 roku opublikowali jego faksymile oraz transkrypcję tekstu. Ich odczyt jest bardziej pełny^[9].

Na listę rękopisów Nowego Testamentu wciągnął go Ernst von Dobschütz w roku 1924, oznaczając go przy pomocy siglum 0183^[10][11].

Fragment wykorzystywany jest w przeznaczonych dla biblistów wydaniach greckiego Nowego Testamentu Nestle-Alanda. Po raz pierwszy wykorzystany został w 26. wydaniu Nestle-Alanda (NA26)^[12]. W NA27 został zaliczony do rękopisów cytowanych w pierwszej kolejności^[13]. W przeznaczonych dla tłumaczy biblijnych wydaniach UBS początkowo nie był wykorzystywany (UBS3)^[14]. Wykorzystany został w 4. wydaniu (UBS4)^[15]. W aparacie krytycznym NA26 cytowany jest dwukrotnie, za każdym razem wspiera tekst NA26^[16].

Rękopis jest przechowywany w Austriackiej Bibliotece Narodowej (Pap. G. 39785) w Wiedniu^[2] .

• Lista kodeksów majuskułowych Nowego Testamentu

Krytyczne wydania Nowego Testamentu

• K. Aland (pod red.), E. Nestle: Novum Testamentum Graece. Wyd. 26. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 1991. [w skrócie NA26]
• Eberhard et Erwin Nestle, communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger: Novum Testamentum Graece. Wyd. 27 revisa. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2006. ISBN 978-3-438-05100-4.Sprawdź autora:2. [NA27]
• K. Aland, M. Black, C. M. Martini, B. Metzger, A. Wikgren: The Greek New Testament. Wyd. 3. Stuttgart: United Bible Societies, 1983. [UBS3]
• B. Aland, K. Aland, J. Karavidopoulos, C.M. Martini, B.M. Metzger, A. Wikgren: The Greek New Testament. Wyd. 4. Stuttgart: United Bible Societies, 2009. ISBN 978-3-438-05110-3.Sprawdź autora:3. [UBS4]

Listy rękopisów NT

• K. Aland: Kurzgefasste Liste der griechieschen Handschriften des Neuen Testaments. Berlin: Walter de Gruyter, 1963, s. 10. (niem.).
• INTF: Kodeks 0183 (GA). [w:] Liste Handschriften [on-line]. Münster Institute. [dostęp 2013-06-06].

Introdukcje do krytyki tekstu NT

• Kurt Aland, Barbara Aland: Der Text des Neues Testaments: Einfürung in die wissenschaftlichen Ausgaben sowie Theorie und Praxis der modernen Textkritik. Wyd. 2. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 1989. ISBN 3-438-06011-6. (niem.).

Inne

• Karl Wessely. Griechische und koptische Texte theologischen inhalts. „Studien zur Paläographie und Papyruskunde”, s. 247, 1912. Leipzig.  (reprint Amsterdam 1966)
• New Testament Greek Papyri and Parchments. ed. Stanley E. Porter & Wendy J. Porter. Berlin – New York: Walter de Gruyter, 2008, s. 234–237. ISBN 978-3-11-020308-0. (ang.).
• Walter Till. Papyrussammlung der Nationalbibliothek in Wien: Katalog der Koptischen Bibelstücke. Der Pergamente. „ZNW”. 39, 1940. (niem.). brak numeru strony