Gelazjusz I

Gelasius

Papież Biskup Rzymu
Data i miejsce urodzenia	ok. 410 Rzym
Data śmierci	19 listopada 496
Miejsce pochówku	bazylika św. Piotra
Papież
Okres sprawowania	492–496
Wyznanie	chrześcijaństwo
Kościół	rzymskokatolicki
Pontyfikat	1 marca 492

Święty
Gelazjusz I

Czczony przez	Kościół katolicki
Wspomnienie	21 listopada
Multimedia w Wikimedia Commons

Gelazjusz I, (także Gelazy I; ur. w Rzymie, zm. 19 listopada 496) – święty Kościoła katolickiego, 49. papież w okresie od 1 marca 492 do 19 listopada 496 roku^[1].

Pochodzący z Afryki sekretarz papieży Symplicjusza i Feliksa III urodził się w Rzymie^[2]. W obliczu trwającej schizmy akacjańskiej, a także narastających konfliktów ze Wschodem i szerzących się poglądów pelagiańskich podjął wiele działań mających na celu pokonanie piętrzących się przed Kościołem trudności. Bronił wypracowanych przez Leona I na Soborze chalcedońskim formuł chrystologicznych^[2]. Łączyły go znakomite relacje z Teodorykiem Wielkim, następcą Odoakra, do którego zwracał się m.in. z prośbą o pomoc dla ubogich^[2].

Sformułował dogmat o grzechu pierworodnym i jako pierwszy tezę rozdziału władzy cesarskiej i papieskiej, która w późniejszych latach znalazła swoje rozwinięcie w ideach z okresu walki z cesarstwem. Wiele zarządzeń dyscyplinarnych Gelazjusza weszło na stałe do prawodawstwa kościelnego.

Okres pontyfikatu św. Gelazego nazywany jest okresem gelazjańskiego renesansu.

W 494 w liście do cesarza Bizancjum sformułował doktrynę dwuwładzy^[1]. W tym samym roku, na synodzie ogłosił zasady kształcenia duchownych i podziału funduszy kościelnych^[2]. Podczas swojego pontyfikatu zwalczał tendencje heterodoksyjne, a w szczególności arianizm, monofizytyzm. Wydał w tym celu też traktat De duobus naturis in Christo. Zwalczał także manicheizm, pelagianizm^[3].

Błędnie^[1] przypisuje mu się autorstwo Decretum Gelasianum – anonimowej kompilacji z początku VI w. zawierającej pięć części:

• O Duchu Świętym i o imionach Chrystusa
• O kanonie Pisma Świętego
• O prymacie rzymskim i o siedzibach patriarszych
• O uznawanych soborach powszechnych
• O dziełach, które należy przyjąć

Dekret znany jest także pod nazwą Epistula decretalis de libris recipiendis et non recipiendis (Dekret o księgach, które należy przyjąć oraz odrzucić)^[4][3].

Gelazjusz nie jest także autorem sakramentarza gelazjańskiego^[1].

Jego wspomnienie wymienione jest w Martyrologium Rzymskim 21 listopada^[2].

• kult świętych
• modlitwa za wstawiennictwem świętego
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• dogmat o nieomylności papieża
• Gelazy (imię)

• Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 2: D-G. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 445/446. ISBN 83-7097-374-4.
• Praca zbiorowa,Historia powszechna Tom 7 Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki, Mediaset Group SA, 2007, ss. 50, ISBN 978-84-9819-814-0.
• Pope St. Gelasius I. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-09-26]. (ang.).